Het Parool 14-01-2003 • Jaïr Tchong, Photo: Karoly Effenberger

Izaline Calister hoort jazz in Antilliaanse koehoorn

Met haar cd Soño di un muhé (2000) maakte de Antilliaanse jazz-zangeres Izaline Calister grote indruk op publiek en pers. Vanavond presenteert ze Mariposa in de Kleine Komedie. ‘Ik wil laten zien dat de Antillen meer muziek hebben voortgebracht dan salsa en merengue’.

Gedecideerd en geïnspireerd spreekt de Antilliaanse zangeres Izaline Calister over haar tot nu toe voorspoedig verlopen carrière. Na een studie aan het Gronings conservatorium tourde ze door Europa met de vermaarde wereldmuziekgroepen Pili Pili (waarin ze Angélique Kidjo verving) en Dissidenten. Om ook de zakelijke kant van het muzikantenbestaan onder de knie te krijgen studeerde ze tegelijkertijd bedrijfskunde.

Calister stond op uiteenlopende, prestigieuze podia als North Sea Jazz, Montreux en Roskilde. Samen met bassist Eric Calmes en pianist Randal Corsen nam ze in eigen beheer haar debuut-album Soño di un muhé (2000) op, een cd die door zowel pers als publiek zeer lovend werd ontvangen. Dit gedroomde scenario zorgde bij de voorbereiding van het tweede album voor stress.

‘Voordat ik met de opnames van Mariposa begon was ik lang ernstig geblokkeerd. De ontvangst van mijn eerste album was zo enthousiast geweest dat mij dat enigszins verlamde. Ik was bang dat de impact niet geëvenaard zou kunnen worden. Bovendien had ik het druk met optredens en een speciaal kinderprogramma.’

‘In oktober 2001 besloot ik na een verblijf in Hongarije om maar gewoon bij terugkomst in Nederland te beginnen. Een standard die Eric voor de eerste cd had gearrangeerd vormde het eerste materiaal. Uiteindelijk heeft dat nummer wederom de plaat niet gehaald, maar het was een begin. Vervolgens had ik een paar maanden later samen met Randal op Curaçao drie composities te pakken waar we mee konden werken. Vanaf dat moment ging het gelukkig weer vanzelf.’

Met Eric Calmes en Randal Corsen heeft Izaline haar ideale muzikale partners gevonden. Deze gewaardeerde krachten in de Nederlandse latin wereld zorgen ervoor dat Calister zichzelf rijk rekent.

‘Ik werk heel graag met Eric en Randal. Met hun durf ik tijdens repetities fouten te maken, dat is belangrijk. Zo blijft het spannend om te horen waar we uit komen. Onze werkwijze verschilt per nummer. Vlemajo Cositu bijvoorbeeld wilde ik al heel lang opnemen, ik wist alleen niet hoe. Ik ken het van mijn vader, het is een Antilliaans sprookje - heel triest. Na een dag in een Groningse studio allerlei mogelijkheden te hebben onderzocht, ontstond uiteindelijk deze versie. Het is een impressionistische werkwijze, maar zo werkt het nu eenmaal het beste. Elk nummer vraagt weer om een andere benadering. Ik ben bijvoorbeeld gek op ballads en op het geluid van de trombone, dus dan gaan we daar mee aan de slag. Zo ontstond spelenderwijs het nummer Pordon.’

In tegenstelling tot heel wat andere Caribische genres is de rijke muziek van de Antillen nog steeds nauwelijks bekend in Nederland - en al helemaal niet internationaal gezien. Izaline ziet dan ook een schone taak met haar muziek, die het beste van de jazz en de Antilliaanse muziek wil verenigen. ‘We zijn nog steeds bezig met het concept “Antilliaanse jazz”. Mijn eerste album was wat dit betreft een nieuwe benadering, hoewel er natuurlijk wel andere muzikanten in deze richting hebben gewerkt. De meeste mensen associëren de Antillen toch vooral met salsa en merengue. Ik wil met mijn muziek mensen laten horen hoe rijk onze muziek naast deze bekende stijlen is. Veel mensen beseffen bijvoorbeeld niet hoe sterk de Afrikaanse invloed is geweest op de Antilliaanse muziek. Maar ik krijg ook e-mails van jonge mensen die me schrijven dat ze dachten dat ze niet van jazz hielden, maar door mijn muziek op andere gedachten wordén gebracht.’

Op Mariposa is duidelijk te horen dat Calisters muziek inmiddels wlwassen is geworden. Opgeruimd: ‘In mei vorig jaar speelden we op het jazz-festival van Curaçao en dat was voor ons een goede gelegenheid om onszelf verder te ontwikkelen. Eigenlijk zijn er nu helemaal geen grenzen meer aan wat we willen spelen.’

Traditionele muziek staat op de Antillen, net als overal ter wereld, onder zware druk van commerciële topveertig-muziek. ‘Zeker het Afrikaanse element in onze muziek is zo mooi, het zou doodzonde zijn wanneer dat verloren gaat. Mensen op Curaçao sturen me nu oude liedjes en elpees op, omdat ze weten dat ik dat waardeer. Op Mariposa is in een aantal nummers de kachu te horen, de Antilliaanse koehoorn die in de séu (oorspronkelijk oogstmuziek) een grote rol speelt. Ik volg de tambú-groep die op Mariposa meespeelt al jaren, ze zorgen op een hele integere manier voor het behoud van afro-antilliaanse volkscultuur.’

Met het gebruikelijke imago van wereldmuziek als geitewollensokkengefröbel heeft Calister weinig. ‘Tijdens mijn tijd met Dissidenten heb ik gezien dat er ook wereldmuziek is die op hoog niveau wordt gespeeld en bovendien professioneel wordt gepromoot. Ik ga voor groots en meeslepend: mijn ambities beperken omdat ik toevallig van een klein eilandje kom is natuurlijk onzinnig.’

‘Ongetwijfeld zal ik een keer op mijn bek gaan, maar dan heb ik in elk geval een poging gedaan. Daarom besteed ik ook zo veel aandacht aan mijn cd’s: de opnametechniek, de lay-out, de in het Engels vertaalde teksten. Ik wil me niet beperken tot de kleine gemeenschap die Papiamento spreekt. In principe mik ik op de hele wereld.’

Het concert vanavond in de Kleine Komedie (14-1) begint om 20.15 uur, andere tourdata zijn te vinden op www.izalinecalister.com. De cd Mariposa wordt gedistribueerd door Coast to Coast.